| 1 | ਮੈਗਸਥਨੀਜ਼ | ਇਹ ਚੰਦਰਗੁਪਤ ਮੌਰਿਆ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ 305ਈ.ਪੁ. ਵਿੱਚ ਸੈਲਿਉਕਸ ਦਾ ਰਾਜਦੂਤ ਬਣਕੇ ਆਇਆ ਸੀ | ਇਸਨੇ “ ਇੰਡੀਕਾ ” ਨਾਂ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਾਫੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ | |
| 2 | ਫਾਹਿਯਾੰਨ | ਇਹ ਇੱਕ ਚੀਨੀ ਯਾਤਰੀ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਚੰਦਰਗੁਪਤ ਵਿਕ੍ਰਮਾਦਿਤ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀ | ਇਸਦੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਗੁਪਤ ਕਾਲ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਾਫੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ | |
| 3 | ਹਿਉਨਸਾੰਗ | ਇਹ ਹਰਸ਼ ਵਰਧਨ ਦੇ ਰਾਜਕਾਲ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ | ਇਹ ਵੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਚੀਨੀ ਯਾਤਰੀ ਸੀ | ਇਸਦੇ ਸਮੇਂ ਚੌਰ , ਡਾਕੂ ਅਤੇ ਲੁਟੇਰੇ ਬਹੁਤ ਸਨ | ਇਹ ਯਾਤਰੀ ਖੁਦ ਵੀ ਇਹਨਾਂ ਹੱਥੋਂ ਲੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ , ਜਿਸਦਾ ਵਰਣਨ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬਿਰਤਾਂਤ ਵਿੱਚ ਕਰਦਾ ਹੈ | ਹਰਸ਼ਵਰਧਨ ਬਾਰੇ ਉਹ ਦਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦਾਨੀ ਰਾਜਾ ਸੀ | |
| 4 | ਅਲਬਰੂਨੀ | ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜੋ ਮੁਹੰਮਦ ਗਜ਼ਨਵੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਸਮੇਂ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ | ਉਸਨੇ ਇੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਬਾਰੇ ਲਿੱਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ | ਜਦੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੜੀਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰੋ ਤਾਂ ਉਹ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਨਾਉਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ | ਉਹ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਲੇਖਨ ਬਾਰੇ ਬਿਲਕੁਲ ਅਨਜਾਣ ਹਨ | |
| 5 | ਮਾਰਕੋ ਪੋਲੋ | ਇਹ ਇੱਕ ਯੂਰਪੀ ਯਾਤਰੀ ਸੀ ਜੋ ਵੈਨਿਸ ਤੋਂ ਚੱਲ ਕੇ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਸੀ | ਚੀਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ |ਉਸਨੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਾਂਡਿਆ ਰਾਜ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ | |
| 6 | ਇਬਨਬਤੁਤਾ | ਇਹ ਮੋਰੱਕੋ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ | ਇਹ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਤੁਗਲਕ ਦੇ ਸਮੇਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਸੀ |ਇਸਨੇ “ ਰੇਹਲਾ ” ਨਾਮਕ ਕਿਤਾਬ ਲਿਖੀ ਸੀ | |
| 7 | ਨਿਕੋਲੋ ਕੋੰਟੀ | ਇਹ ਇਟਲੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਇਆ ਸੀ | ਇਸਨੇ ਦੇਵਰਾਏ ਪਹਿਲੇ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵਿਜੈਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ ਸੀ | ਇਹ ਰਾਜ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਸਥਿੱਤ ਸੀ | |
| 8 | ਵਾਸਕੋਡਿਗਾਮਾ | ਇਹ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਵਿਕ ਸੀ ਜੋ ਪੁਰਤਗਾਲ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਆਸ਼ਾ ਅੰਤਰੀਪ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾ ਕੇ ਭਾਰਤ ਪੁੱਜਿਆ ਸੀ | ਭਾਰਤ ਦੀ ਖੋਜ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੁਰਕਾਂ ਨੇ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਾਸਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ ਰਸਤੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ | |
